Friday, January 15, 2021

උඩරට නර්තන සාම්ප්‍රදාය හා බැදුණු ශාන්තිකර්ම

 
උඩරට නර්තනය ශ්‍රී ලංකාවේ සාම්ප්‍රදායික නර්තනයන් අතර වඩාත්ම ප්‍රචලිත නර්තන ක්‍රමය ලෙස පිළිගැනේ. ලංකාවේ කන්ද උඩරට නමින් හඳුන්වනු ලබන උඩුනුවර, යටිනුවර, දුම්බර, හේවාහැට, හාරිස්පත්තුව, හඟුරන්කෙත, කොත්මලේ යනාදී ප්‍රදේශ වලද  සත් කෝරලය හා සතර කෝරල සීමාසන්න ප්‍රදේශවල දීද මෙම නර්තන සම්ප්‍රදාය ව්‍යවහාරයේ පවතී. උඩරට සාම්ප්‍රදායික ශාන්තිකර්ම රාශියක් ද එකී ශාන්ති කර්මයන්ගේ ආභාසය ලබා එයින් පරිබාහිරව වර්ධනය වූ වන්නම්, උඩැක්කි, පන්තේරු, රබන් වන ශාස්ත්‍රීය සාම්ප්‍රදායික ලක්ෂණයන් හා විධි නියමයන් අනුව සකස් වූ සබ නැටුම් සම්ප්‍රදායක් ද ඇත. එකී සබ නැටුමේ දී විශේෂයෙන්ම වන්නම් නැටීමේදී වෙස් ඇඳුම් කට්ටලය ද අනිකුත් සබ නැටීමේදී එකී නර්තනය සඳහා ආවේණික වෙනත් ඇඳුම් කට්ටලයන්ද පැවැත්වීම සාමාන්‍ය පිළිවෙතයි. උඩරට නර්තන හා බැඳී ප්‍රධාන වාද්‍ය භාණ්ඩය ලෙස සලකන්නේ ගැටබෙරයයි. ඊට අමතර වශයෙන් තාලම්පටද, උඩැක්කියද, දවුල, තම්මැට හා හොරණෑව, හක්ගෙඩිය හා පන්තේරුව ද උඩරට නර්තනය හා බැඳි විවිධ කාර්යයන්හි දී යොදා ගනු ලැබේ. මෙම නර්තනය හා බැඳී ප්‍රධාන රංග වස්ත්‍රාභරණ ලෙස සලකනු ලබන්නේ වෙස් අදුම් කට්ටලයයි. ඊට අමතර වශයෙන් පන්තේරු ඇඳුම් කට්ටලය, නයියඩි ඇදුම් කට්ටලය, උඩැක්කි ඇදුම් කට්ටලය යනාදි වශයෙන් රංග වස්ත්‍රාභරණ ගණනාවක් ද ඇත. උඩරට සම්ප්‍රදායට අනුව පවත්වනු ලබන ලොකු කුඩා ශාන්තිකර්ම ගණනාවක් උඩරට නර්තන ප්‍රභවයෙන් ලැබූ හා ව්‍යාප්ත වූ ප්‍රදේශයන්හි විවහාරය බව දක්නට ලැබේ. 

සැලකිය යුතු තරම් සංඛ්‍යාවක් ශාන්තිකර්ම අභිචාර විධි හා පුද පූජා ක්‍රම ඔවුන් අතර අද දක්වාම ප්‍රායෝගිකව ව්‍යවහාරය පැවැත්වීම ජාතියේ වාසනාවකි. එසේ භාවිතයෙහි පවතින  ශාන්තිකර්ම අතරින් කිහිපයක් ප්‍රධාන ශාන්තිකර්මයන් වශයෙන් වෙන්කොට හඳුනාගත හැකිය. අනෙක් ඒවායින් බොහොමයක් ප්‍රධාන ශාන්තිකර්මයන් ගෙන් බිඳී ආ එහිම අනු කොටස් නැවත ස්වාධීන ලෙස සංවර්ධනය වූයේ යැයි උපකල්පනය කළ හැකි කුඩා යාතුකර්ම ද පවතී. ඒ අනුව උඩරට නර්තන සම්ප්‍රදායේ එන ශාන්තිකර්ම ලෙස,

  • කොහොඹා යක්කංකාරි ශාන්තිකර්මය
  • වලියක් මංගල්‍යය
  • කඩවර කංකාරිය
  • ගම්මඩු ශාන්තිකර්මය
  • පිදුම් මඩුව
  • ගිනි මඩුව
  • මල් මඩුව
  • රුප්පායක් මඩුව
  • මෙලෙසි යක් මඩුව
  • පඬුරු වෙන් කිරීම දෙවියන් වැඳීම
  • බලි ශාන්තිකර්මය

යනාදිය දැක්විය හැකිය.

(තොරතුරු ගුරුවරු , පොත්පත් හා අන්තර්ජාලය ඇසුරිනි. අඩුපාඩු ඇත්නම් සදහන් කරන්න)  

ප්‍රධාන මූලාශ්‍රයන්

පීරිස් ඥානසිරි;ශාන්තිකර්ම හා අභිචාර විධි; වාසනා ප්‍රකාශකයෝ; දංකොටුව; 2006

ඩබ්.ඒ.එම්.එස්.එන්.ජයවර්ධන

විශේෂවේදි ප්‍රථම වසර 

ජන සන්නිවේදන අධ්‍යයන අංශය

කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලය


 

6 comments:

පහතරට බෙරයේ වගතුග

සිලින්ඩරාකාර හැඩයෙන් යුත් මෙම බෙරය පහතරට නොහොත් රුහුණු නර්තන සම්ප්‍රදායේ ප්‍රධාන අවනද්ධ භාණ්ඩය වේ. පහතරට බෙරය, රුහුණු බෙරය, දික් බෙරය, ඝෝෂක ...